Saç Dökülmesi
Saçlar hakkında kısaca bilgi verir misiniz?
Her bir saçın yaşam döngüsü vardır. Bunlar yaklaşık olarak üç yıl ya da daha
fazla süren aktif dönem, hemen bunu izleyen ve birkaç gün süren geçiş dönemi ve
ardından da üç ay kadar devam eden dinlenme dönemidir. Saçlar günde yaklaşık
olarak 1/3 mm uzar. Fizyolojik olarak bir gün içinde ortalama 100 kadar saç dökülmesi
söz konusudur.
Saç dökülmesini tanımlar mısınız?
Saç dökülmesine tıp dilinde alopesi adı verilir. Saçların insan yaşamı için yaşamsal
önemi yoktur ancak çok önemli psikolojik işlevleri bulunur. Özellikle kadınlarda büyük
stres yaratabilir.
Saç dökülmesine yol açan etmenler nelerdir?
Saç dökülmeleri nedbesiz (skarsız) veya nedbeli (skarlı) olabilir.
Skarsız olan alopesilerin en sık görülen nedeni androgenetik alopesi lerdir. Saçlarda
incelmeyle başlayan hastalık erkeklerde daha şiddetli seyreder. Zemininde ırsi bir
yatkınlığın olduğu düşünülmektedir. Tedavisinde bazı hormonal ilaçlar kullanılır.
Halk arasında yanlış olarak saçkıran adıyla bilinen önemli bir skarsız alopesi
nedeni de alopesi areata dır. Bu hastalığın en sık görülen şeklinde saçlı deride
odaklar halinde saç dökülmeleri vardır. Vücudun savunma sistemlerindeki yetersizlik
sonucunda bazı enfeksiyon odaklarının tetiklemesiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir.
Kendiliğinden de düzelebilen hastalığın şiddetli şekillerinde kortizonlu ilaçlar
ve ışık (PUVA) tedavisi kullanılabilir. Bu hastalıklar haricinde Telogen effuvium
denilen aktif dönemdeki saçların bir anda ve çok sayıda dinlenme dönemine geçmesi
ile gelişen bir tablo vardır. Burada yaygın bir saç dökülmesi olur. Saçlar 3-4 ay içinde
incelir ve seyrekleşir. Yenidoğan döneminde ve doğum sonrasında fizyolojik olarak görülebilir.
Bundan başka siddetli enfeksiyon hastalıkları, ağır seyirli müzmin hastalıklar, büyük
cerrahi girişimler, tiroid bezinin az çalışması, sara hastalığı için kullanılan
ilaçlar, hormonlar ve ağır metaller böylesi bir tabloya neden olabilir. Tedavisinde bu
tabloya yol açan etmenlerin ortadan kaldırılması esastır. Bunlardan başka demir,
protein, çinko eksiklikleri, radyasyon tedavisi, frengi hastalığı ve mantar hastalıkları
skarsız saç dökülmelerine yol açabilmektedir. Özellikle kadınlarda saçların
arkada topuz yapılması veya güneş gözlüklerinin sürekli olarak bir saç tutacağı
gibi kafada tutulmasının da gerginlik tipi alopesiye neden olabileceği unutulmamalıdır.
Skarlı alopesilerde ise saç kökü tahrip olduğundan skarsız alopesilerdeki gibi saçların
yeniden gelme olasılığı söz konusu değildir. Şiddetli yaygın kimyasal veya termal
yanıklar, deri kanserleri, ışın tedavileri, bazı şiddetli mantar enfeksiyonları ile
bazı ciddi dermatolojik hastalıklar sonucunda görülebilirler.
Sonuç olarak ne söylenebilir?
Saç dökülmesi hangi nedene bağlı olursa olsun eğer bir kişi böyle bir durumdan yakınıyor
ise hiç paniğe kapılmadan bir Deri Hastalıkları (Dermatoloji=Cildiye) uzmanına başvurmalıdır.
Bazen çözümün çok basit olabileceği unutulmamalıdır.