|
|
ERKEK TİPİ SAÇ DÖKÜLMESİ
Androjenler (testosteron, dihidrotestosteron) erkek tipi saç dökülmesi oluşumunda
gereklidir. Erkek tipi saç dökülmesinde kalıtsal gen geçişi esastır. Erkek tipi saç
dökülmesi olan erkeklerde saç kaybı, ergenliğe geçiş sonrası androjenlerin yükselmesi
ile herhangi bir zamanda başlayabilir. Genellikle ilk değişiklik şakak ve alın köşe
bölgelerindeki gerilemedir. Bu gerileme erişkin erkeklerin %95'inde görülür. Bu oran
içerisinde sadece şakak ve alın köşe bölgelerindeki gerileme ile kalan daha ileri
safhalara geçmeyen erkekler de vardır. Saç kaybının yaş artışı ile sınırlanma eğilimine
rağmen, erken yaşta erkek tipi saç dökülmesi olan erkeklerde saç kaybının miktarı
ve gidişinin öngörülebilmesi mümkün değildir. Genel olarak, saçlarını 20'li yaşlarında
kaybedenlerde, saç dökülmesinin ileri derecede olacağı söylenebilir. Bazı
erkeklerde, erkek tipi saç dökülmesi'nin başlaması 40'lı yaşlara kadar gecikebilir.
Hatırlamada kolaylık olarak genellikle yaş ile dökülme yüzdesi rakamı karşılaştırılabilir.
Bu oran kullanılarak 50'li yaşlarındaki bir erkekte %50 oranında değişen derecelerde
erkek tipi saç dökülmesi görülmesi beklenebilir. Erkek tipi saç dökülmesi oluşumunda
androgenlerin gerekliliği ortaya konmuştur. Erkek tipi saç dökülmesi oluşması için
mevcut androgen miktarının normalden daha fazla olması gerekli değildir.
Androgenler normal miktarda bile olsalar eğer saç dökülmesi geni mevcutsa, erkek tipi
saç dökülmesi oluşacaktır. Koltukaltı ve pubis kıllarının gelişimi testosterona
bağımlıdır. Sakal gelişimi ve erkek tipi saç dökülmesi dihydrotestosterona (DHT)
bağımlıdır. Testosteron, 5a-reductase enzimi ile DHT'ye dönüşür. Reseptörler
androgenleri bağlayan hücrelerin üzerinde bulunurlar. Bu reseptörlerin DHT'ye,
testosteron'a, östrojen'e ve progesteron'a afinitesi vardır. DHT reseptöre bağlanarak
hücrenin içine girer ve hücrenin nukleusunda DNA tarafından protein oluşumunu
etkiler. Sonuç olarak saç folikülünün büyümesi durur.
Erkek tipi saç dökülmesinde saç gövdeleri giderek minyatürleşirler, zaman içinde
çapları ve boyları azalır. Etkilenen alanda zamanla süreç tamamlanır ve ince
(vellus) saçlar (tüyler) alanı kaplar.Minyatürizasyon ile pigment (renk) oluşumu da
sonlanır, ince saçların rengi açılır. Açık renk ve minyatürleşmiş saçlar ile bölge
açık görülür. Zamanla, bu bölgedeki tüm saç folikülleri tamamen kaybedilir. Erkek
tipi saç dökülmesi kalıtsal bir durumdur ve gen hem anne hem de baba tarafından geçebilir.
Kalıtsal geçişin sadece anne tarafından olduğuna dair inanış tamamen yanlıştır.
Özetle, erkek tipi saç dökülmesi (Androgenetic Alopecia) androgenlerin normal
miktarlarda olduklarında oluşabilen genetik bir durumdur. Gen anne ya da baba tarafından
geçebilir. Saç dökülmesinin başlangıcı, oranı ve derecesi önceden belirlenemez. Dökülme
yaşla birlikte artar ve ilerleyicidir.